Eiser is de holding vennootschap van concern, dat zich met name richt op het bouwen van schepen. FME is een werkgeversvereniging voor de technologische industrie die zich blijkens haar statuten onder meer bezighoudt met het plegen van overleg en het onderhandelen met organisaties van werknemers en het aangaan van cao’s. Eiser vertegenwoordigt als lid van werkgeversvereniging FME meerdere vennootschappen van haar concern en zij heeft aan FME een volmacht verstrekt voor het aangaan van cao’s in de sector Metalektro.
Volgens eiser is in de cao Metalektro 2022/2024 een wijziging in een werkingssfeerbepaling doorgevoerd waardoor per groep, en niet langer per vennootschap, wordt getoetst of een werkgever onder de werkingssfeer van de cao Metalektro valt. FME heeft deze wijziging goedgekeurd, maar dit niet aan haar leden voorgelegd, terwijl dit wel had gemoeten in de ogen van eiser. Kort gezegd is volgens eiser het besluit van FME om de cao Metalektro 2022/2024 aan te gaan niet op de juiste wijze tot stand gekomen. Eiser wil dat dit besluit van FME nietig wordt verklaard dan wel wordt vernietigd.
FME daarentegen bestrijdt de lezing van eiser en voert aan dat eiser geen belang heeft bij haar vordering, omdat de cao Metalektro 2022/2024 algemeen verbindend is verklaard. Er is ook geen sprake van een wijziging ten aanzien van de werkingssfeer: de tekst van de (werkingssfeerbepalingen van de) cao Metalektro 2022/2024 is, ten opzichte van eerdere versies, slechts aangepast ter verduidelijking. Bovendien is de besluitvorming van FME met betrekking tot het aangaan van de cao Metalektro 2022/2024 in overeenstemming met de wet en statuten tot stand gekomen, zodat van nietigheid of vernietigbaarheid geen sprake kan zijn.
Rechtbank Den Haag stelt FME in het gelijk. Eiser heeft geen belang bij haar vordering. De rechtbank overweegt hierover als volgt. De cao Metalektro 2022/2024 is algemeen verbindend verklaard; dit is een daad van materiële wetgeving. De algemeenverbindendverklaring is een ministeriële verordening die in beginsel alleen door de Minister kan worden ingetrokken. De inhoud van de cao blijft daardoor gelijk en rechtsgeldig, ook als één van de vorderingen van eiser zou worden toegewezen. Nietigheid dan wel vernietiging van het besluit van FME om namens de bij haar aangesloten werkgevers akkoord te gaan met de (tekst van de) cao Metalektro 2022/2024, kan dus niet het door de eiser beoogde effect hebben. Bovendien is inmiddels al een nieuwe cao Metalektro van kracht, met dezelfde werkingssfeerbepalingen als de cao Metalektro 2022/2024. Verder geldt dat de belangen die eiser stelt te hebben bij haar vorderingen niet gediend worden met toewijzing van haar vorderingen.
Zoals FME terecht heeft aangevoerd: als eiser wil dat FME zich in het vervolg anders opstelt of haar belangen beter of op een andere manier behartigt, dan had eiser vorderingen moeten instellen die daarop gericht zijn. Kortom: de eiser heeft geen belang bij haar vorderingen, zodat deze moeten worden afgewezen.
Opmerking: Uit deze kwestie blijkt dat voordat een cao wordt aangemeld, en vervolgens algemeen verbindend verklaard, het ook (juist) binnen de vereniging op juiste wijze moet verlopen. Dat is een zaak van de vereniging zelf. Een interne kwestie eigenlijk. Mocht later blijken dat daar iets niet is verlopen zoals gewenst, dan doet dat niet af aan het AVV-besluit dat door de Minister inmiddels is genomen en is gepubliceerd in de Staatscourant. De minister mocht dat avv-besluit nemen en heeft daartoe een eigen Toetsingskader.
Rb. Den Haag, 27-11-2024, ECLI:NL:RBDHA:2024:19862
Dit nieuwsbericht is geschreven door mr. dr. E. Koot-van der Putte
Cao-recht Advies en Opleiding (www.cao-recht.nl)